dijous, 1 de desembre del 2011

Vet-ho aquí i vet-ho allà

Un pagès benevolent,
un dia que feia vent,
sobre la neu estesa,
troba una serp malmesa.

Inerta i sens moviment
de l'animal s'apiada,
prenent-la, indiferent,
i se l'emporta a casa.

Tant manyac com imprudent
se la guarda a la sina.
Quan el cos ja està calent
li revé desseguida.

Obre els ulls i aixeca el cap,
ja es mou amb energia
i li fa un gest ingrat,
se'l mira i desafia.

Contra el seu benefactor
s'encara de bo i millor,
li dona una picada.
Vet-ho aquí la paga.

------------------------------
Anton Marco ©2011
------------------------------------------------------------
LLIBRE PRIMER Faula X — De l'Home y de la Serp.

Devém perdonar a L'ignorant y castigar al mal.

Fent crudelissim fret en lo temps de l'espantable Ivern, un benigne Home, mogut a pietat, acollí en la súa posada una Serp, alimentant-la dels seus propris béns. Seguís que sobrevenint lo calorós estiu, la verinosa Serp se comengá a malignar contra'l cortés Home; y volent foragitar aquella de la súa posada, la ingrata y crudelíssima Serp, contrastanli ab vérinosos mossos, jamás volgué obehir-lo.
Mostra aquesta faula, que los inichs en lloch de remunerar los que'ls benefiquen, se indignen mes contra aquells, de forma que per salutífera triaga los donen mortífer veri, y per incomparable delit, intollerable pena, y per fidelíssima pietat, fraudulós engany.
----------
Carles Amorós ©1550
----------

Liber IV. XX. Serpens Misericordi Nociua

 Qui fert malis auxilium, post tempus dolet.
Gelu rigentem quidam colubram sustulit
sinuque fouit, contra se ipse misericors;
namque, ut refecta est, necuit hominem protinus.
Hanc alia cum rogaret causam facinoris,
respondit: "Ne quis discat prodesse improbis."
----------------------------------------------------------------------
Agricola et Anguis
Agricola anguem reperit, frigore paene exstinctum.
Misericordia motus, eum fovit sinu et subter alas recondidit.
Mox anguis recreatus vires recepit, et agricolae, pro beneficio, letale vulnus inflixit.
—Haec fabula docet qualem mercedem mali pro beneficiis reddere soleant.

----------------------------------------------------------------------
De Colubro et Homine
Coluber, hyeme constrictus, Hominis graciam ut vivere posset postulavit. Homo ergo, eius misertur, ipsum hospicio collegit et tota eum hyeme nutrivit. Estate autem facta, cepit Coluber iniuriosus fieri, et veneno su domum et vasa infecit, nec de voluntate sua exire curavit, nisi violenter eiiceretur.
Moralitas. Sic iniqui et perversi bonis merita sua reconpensare solent, in fine semper ac(c)uleos exer[c]entes et pro melle venenum reddentes.

Font: Léopold Hervieux (Romulus Anglicus)
-----------------------------------------------------------------------
De Homine qui posuit Serpentem in sinu suo
Quod non est confidendum de hoste suo.
Serpens semel iacebat super terram gelatam et multum algebat. Homo quidam hoc uidens, pietate motus, accepit Serpentem et posuit in sinum suum ad calefaciendum. Serpens calefactus Hominem fortiter pungebat. Et ait: Quare ita male me punxisti? quia sinu meo pro bono tuo te collocaui? Respondit: Nonne scis quod semper sunt inimicie inter genus meum et hominem, et naturaliter ipsum odio? Nonne scis quod Serpens in sinu, Mus in pera, Ignis in grenio (sic) male remunerant hospites suos?
Saraceni captiui, quando possunt, dominos suos perimunt et euadunt. Similiter peruersus, licet beneficium ab eo, quem habet odio, recipiat, semper, cum poterit, ei nocebit. Vnde quidam: / Odero, cum potero; si non, inuitus amabo. / Similiter, qui malam habet naturam, semper, cum potest, naturam suam exercet. Ideo hominem naturaliter peruersum nunquam tibi associes, nunquam te ipsum ei credas.

Font: Léopold Hervieux (Odo de Cheriton)
-----------------------------------------------------------------------
Femina et Coluber
Frigore et gelu rigentem quaedam pietatis causa Colubrum ad se sustulit, et in latere suo habuit, et tota hieme fouit. Refectus usque ad tempus coepit esse iniuriosus est ueneno multa foedare, ne cum gratia exiret. Iniuriosus pelliter.
Qui sponte ingratos fouent, et cum exire uelint, nocent.

Font: Léopold Hervieux (Ademar)
------------------------------------------------------------------------
De Rustico et Colubro
Dum nive canet humus, glacies dum sopit aquarum
Cursus, in colubrum turbida sevit hiems;
Hunc videt, hunc reficit hominis clementia: ventum
Temperat huic tecto, temperat igne gelu.
Ore serit virus coluber, sic toxicat edem;
Hospes ait colubro: non rediturus abi.
Non exit coluber nec vult exire, sed heret
Amplectensque virum sibila dira movet
Reddere gaudent homo nequam pro melle venenum,
Pro fructu penam, pro pietate dolum.

Font: Sandro Boldrini; Argo, (1994), (Gualterus Anglicus -Walter of England, Nevelet-)
------------------------------------------------------------------------

Cap comentari:

Publica un comentari a l'entrada